วังหน้า : พระที่นั่งพุทไธสวรรย์

สร้างในสมัย : รัชกาลที่ 1แต่ก่อนที่จะมีการก่อตั้ง กรุง รัตนโกสินทร์ขึ้น เป็นราชธานีสืบต่อจาก กรุงธนบุรีนั้น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเป็น เพียงพลทหารมาแต่ครั้งกรุงเก่า (กรุงศรีอยุธยา) พระองค์จะมีพระอนุชา (บุญมา) ซึ่งเข้ารับราชการทหารเหมือนกัน มาร่วมรบเคียงบ่าเคียงไหล่ ในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช มาโดยตลอด ครั้นเจ้าพระยาจักรี (พระยศเดิม) ได้ทำการปราบดาภิเษกขึ้นเป็น ปฐมกษัตริย์แห่งกรุง รัตนโกสินทร์ พร้อมทั้งเสวยพระยศใหม่เป็น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกแล้ว พระองค์จึงได้ทรงสถาปนานายบุญมา ขึ้นเป็นสมเด็จพระบวรราชเจ้า กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท โดยดำรงพระยศเป็นถึง วังหน้า หรือตำแหน่ง อุปราช ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งเป็นฐานันดรที่มีอำนาจรองจาก พระเจ้าแผ่นดิน เพียงพระองค์เดียว และเป็นทายาทผู้จะสืบสันติวงศ์ต่อไปอีกด้วย เมื่อกรมพระราชวังบวรฯ นั้นดำรงยศเป็นวังหน้าแล้ว พระองค์ก็ทรงใช้ที่ดินพระราชทานตรงแถวๆ ท่าพระจันทร์ไปจนถึงป้อมพระสุเมรุนั้น สร้างเป็นวังประจำพระองค์ขึ้น ทั้งนี้เนื่องจากพระองค์ไม่มีพระประสงค์ที่จะประทับในพระบรมมหาราชวัง หากได้ขึ้นครองราชต่อจากพระเชษฐา ดังนั้นพระองค์จึงโปรดฯ ให้สร้างวังหน้าอย่างวิจิตรบรรจง ดังที่เราจะได้เห็นตัวอย่างจาก พระที่นั่ง พุทไธสวรรย์ ที่สร้างขึ้นตามพระประสงค์ของกรมวังหน้าในรัชกาลที่ 1 โดยตรง พระที่นั่ง พุทไธสวรรย์นั้น สมเด็จกรมพระราชวังบวรฯ โปรดให้สร้างขึ้นเป็นท้องพระโรงออกว่าราชการ โดยจัดทำออกมาเป็นอาคารก่ออิฐถือปูนผสมโครงไม้ 2 ชั้น ที่ผ่านการบูรณะปฏิสังขรณ์อยู่บ่อยครั้ง ด้วยเหตุที่ กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท เสด็จสวรรคาลัยก่อนพระเชษฐา ทำให้ไม่ได้ขึ้นครองราชสมบัติ อีกทั้งมีบันทึกที่กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเอ่ยอ้างว่า กรมพระราชวังบวรฯ ในรัชกาลที่ 1 นั้น ทรงหวงพระทรัพย์ส่วนพระองค์เป็นหนักหนา จึงไม่มีใครคิดกล้าแตะต้อง ได้แต่ปล่อยให้ทรุดโทรมลง จนกระทั่งเข้ารัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงอนุญาตให้วังในพระองค์คือ สมเด็จพระบวรราชเจ้า กรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพย์เข้ามาปฏิสังขรณ์พระที่นั่งนี้ เพื่อใช้เป็นที่ประทับ และพระที่นั่งพุทธไธสวรรย์นี้ก็ใช้เป็นที่รับรองกรมวังหน้ามาจนถึงกรมวังหน้าใน รัชกาลที่ 4 คือ พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว แล้วหลังจากนั้นมา พระที่นั่งพุทธไธสวรรย์นี้ ก็ถูกทิ้งให้ว่างลงเรื่อยมาจนกระทั่งถึง ยุคของรัชกาลที่ 5 จึงได้โปรดฯ ให้ปรับอาณาเขตทั้งหมดของวังหน้าเสียใหม่ แล้วใช้ที่ดินบริเวณข้าง วัด มหาธาตุยุวราชรังสฤษดิ์ ปรับเป็น พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร และเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้าชมได้มาจนถึงปัจจุบัน

สิริลักษณ์ จินตนะดิลกกุล

LEISURE TEAM ท่านผู้อ่านมีคำแนะนำหรือติชมหรือคุยกับ LEISURE TEAMได้ที่ leisure@th.mweb.com