ที่เขตพระนคร บนเกาะรัตนโกสินทร์นั้น จัดได้ว่าเป็นย่านเก่าแก่ที่มี ความเจริญมาอย่างน้อยก็ตั้งแต่เริ่มตั้ง กรุงเทพมหานครเมื่อราว 200 กว่าปีมาแล้ว
ความเจริญที่เกิดขึ้นควบคู่ไป กับย่านชุมชน หลายแห่งที่เขตพระนคร แห่งนี้ เหตุผลที่สำคัญประการหนึ่งน่าจะมา จากการสร้างวังเจ้านาย โดยเฉพาะ วังหลวงในยุคกลางกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งเชื้อพระวงศ์ที่เจริญวัยแล้ว ต่างก็ได้รับ พระราชทานวังที่ประทับในอาณาบริเวณ ที่ไม่ไกลจากพระบรมมหาราชวังมาก นักจากพระมหากษัตริย์กันถ้วนทั่ว
เมื่อกล่าวถึงความเจริญ รอบวังเจ้านายแล้ว ย่านหนึ่งบนเกาะ รัตนโกสินทร์ที่มีการสร้างวังเจ้ามาก จนกลายเป็นย่านสำคัญๆ ไป ก็เห็นจะได้ แก่ย่านสามแพร่งบนถนนตะนาวเชื่อมกับ ถนนอัษฎางค์นั้น ประกอบไปด้วย แพร่งนรา (ที่ประทับเดิมของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์) แพร่งภูธร (ที่ประทับเดิมของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูธเรศธำรงศักดิ์) และแพร่งสรรพศาสตร์ (ที่ประทับเดิมของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวง สรรพศาสตร์ศุภกิจ) ซึ่งทั้ง 3 แห่งนี้ต่างก็เคยเป็นที่ประทับของพระราชโอรส ในรัชกาลที่ 4 ที่ทรงได้รับพระราชทานวังที่ประทับในเขตพระราชฐาน ใกล้เคียงกันในต้นรัชสมัยของพระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจากเขตพระราชฐานที่สร้างตั้งอยู่ติดๆ กัน ที่แบ่งกันระหว่าง เจ้านายทั้ง 3 พระองค์นั้น ก็ยังมีตรอกเล็กๆ ตั้งคั่นกลางอยู่ระหว่างวังหลวง ทั้ง 3 แห่ง ตรอกนี้เราเรียกกันว่า "ตรอกกำปะนี"
ตรอกกำปะนีที่ตั้งอยู่ระหว่างวังเจ้านายทั้ง 3 แห่งนั้น มีความเป็น มายาวนานพอๆ อายุของวัง 3 แพร่งนี้เลยทีเดียว ตรอกนี้เคยเป็นแหล่งทำ ทองและค้าทองในสมัยรัชการที่ 5 ทั้งนี้ รวมทั้งร้านทำทองของชาว เยอรมันที่ชื่อนายกราห์แลร์ท ซึ่งตั้งชื่อร้านของตนว่าห้างกราห์แลร์ท แอนด์คอมปะนีด้วย (คนไทยยุคนั้นออกเสียงว่าห้างแกรเลิตแอนด์กำปะนี)
ภายหลังจากที่วังเจ้านายทั้ง 3 แห่งถูกรื้อทิ้งเพื่อสร้างเป็นถนน ร้านทองของนายกราห์แลร์ทจึงถูกรื้อทิ้งตามไปด้วย และเมื่อสร้างถนน และอาคารพานิชย์จนแล้วเสร็จ ตรอกซึ่งอยู่ข้างประตูวังของกรม หลวงสรรพศาสตร์ศุภกิจจึงถูกเรียกว่าตรอกกำปะนีไปโดยปริยาย
สิริลักษณ์ จินตนะดิลกกุล
