คำชะโนด ดินแดนแห่งเมืองพญานาค

เรื่อง สุวิษา แก้วฤทธิ์ ภาพ ธชา ปรางค์นวรัตน์

เดือนตุลาคม ตามหลักของปฏิทินไทยจะเป็นช่วงที่ตรงกับเทศกาลวันออกพรรษา ซึ่งตามความเชื่อของชาวพุทธคือวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จฯ ไปบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่อโปรดพระมารดา และเช่นเดียวกันวันออกพรรษามักจะมาพร้อมกับตำนานของพญานาค หรือปรากฏการณ์บังไฟพญานาค ในคืนวันเพ็ญ 15 ค่ำ เดือน 11 ของทุกปี

เลาะ จะพาทุกคนออกเลาะในจังหวัด อุดรธานี ไปยังสถานที่ที่หากเอ่ยถึงหลายคนคงจะเป็นที่ทราบกันดีว่ามีเรื่องราวตำนานเกี่ยวกับพญานาคอันเลื่องลือ ที่ทุกคนจากทั่วสารทิศต้องมาเยือน เกาะคำชะโนด หรือวังนาคินทร์คำชะโนด

วังนาคินทร์คำชะโนด หรือชาวบ้านทั่วไปเรียกว่าเกาะคำชะโนด ตั้งอยู่ระหว่างตำบลวังทอง ตำบลบ้านม่วง และตำบลบ้านจันทร์ อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี เป็นเกาะขนาดใหญ่ขึ้นกลางน้ำ ในเขตบริเวณคำชะโนด มีต้นไม้ลักษณะคล้ายกับต้นมะพร้าว ต้นหมาก และต้นตาลผสมกัน ขึ้นเต็มบริเวณ มีชื่อเรียกว่า “ต้นชะโนด” ได้รับการยืนยันว่ามีอยู่เฉพาะที่นี่แห่งเดียวเท่านั้น ยามต้นชะโนด ต้องลมจะมีเสียง ฟังแล้วแอบน่ากลัวเล็กน้อย เมื่อเดินเข้ามาบริเวณด้านในของเกาะจะสัมผัสได้ถึงความร่มเย็น และมีบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ หรือปล่องพญานาคปรากฏอยู่ด้านใน  จากตำนานเล่ากันมาว่าท้าวศรีสุทโธเป็นพญานาคปกครองเมืองหนองกระแสร่วมกับท้าวสุวรรณนาค ทั้งสองฝ่ายอยู่ร่วมกันด้วยความรัก ความสามัคคี ช่วยเหลือซึ่งกันและกันเป็นเพื่อนตายกันตลอดมา แต่มีข้อตกลงกันอยู่ว่า หากฝ่ายใดออกไปหากินล่าอาหารอีกฝ่ายต้องไม่ออกล่าเพราะเกรงว่าไพร่พลจะกระทบกระทั่งกัน

จนอยู่มาวันหนึ่งทั้งสองได้เกิดขัดข้องหมองใจกันเรื่องแบ่งปันอาหารจึงก่อสงครามต่อสู้กัน ทั้งสองฝ่ายต่างสู้รบกันอยู่นานถึง 7 ปี 7 เดือน 7 วัน เป็นเหตุให้เดือนร้อนไปทั้งสามภพ ทั้งภพบาดาล ภพมนุษย์และภพสวรรค์ ทำให้พระอินทร์เสด็จมายังหนองกระแสเข้าห้ามปรามกันทั้งสอง พระอินทร์ได้ตั้งกติกาให้พญานาคทั้งสองแข่งขันกันขุดแม่น้ำโขงและแม่น้ำน่าน ใครขุดถึงทะเลก่อนกันจะมอบปลาบึกให้เป็นรางวัล ผลปรากฏว่าท้าวศรีสุทโธเป็นฝ่ายชนะ จึงเป็นผู้ได้ปลาบึกมาไว้ยังแม่น้ำโขงแต่เพียงผู้เดียว ดังนั้นปลาบึกจึงปรากฏมีเพียงในแม่น้ำโขงเพียงแห่งเดียวเท่านั้นในโลก

นอกจากนี้ท้าวศรีสุทโธ ยังได้ร้องขอปากปล่องประตูทางขึ้นลงเพื่อติดต่อกับเมืองมนุษย์และสวรรค์ไว้สามแห่ง โดยปากปล่องพญานาคแห่งที่หนึ่งอยู่ที่บริเวณ “พระธาตุหลวง” นครหลวงเวียงจันทร์ ประเทศลาว แห่งที่สองอยู่บริเวณ “หนองคันแท” ของประเทศธิเบต แห่งสุดท้ายคือ “เมืองคำชะโนด” ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของอำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี

ทั้งนี้เรื่องราวตำนานมหัศจรรย์มากมายให้กล่าวขานชาวบ้านในละแวกนั้นมักจะพบเห็นสิ่งมหัศจรรย์ในมิติลี้ลับอยู่เสมอ หรือแม้เวลาที่เกิดน้ำท่วมใหญ่บริเวณรอบๆ ตัวเกาะจะยกตัวลอยขึ้นทั้งเกาะทำให้น้ำท่วมไม่ถึงตัวเกาะและเมื่อเวลาน้ำลดตัวเกาะก็มีลักษณะเหมือนเดิม และอีกหนึ่งเหตุการณ์ที่ยังคงเป็นที่โจษขานเกือบ 18 ปี โดยเฉพาะในหมู่ชาวตำบลวังทอง ผู้เชื่อมั่นและศรัทธาต่อเกาะคำชะโนดคือเหตุการณ์ “ผีจ้างหนัง” เป็นสิ่งที่พวกเขาคิดว่ามีอยู่จริง ถึงแม้จะไม่สามารถพิสูจน์ได้ก็ตามที         

ปัจจุบันนี้เกาะคำชะโนดถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์มีชื่อเสียงของจังหวัดอุดรธานีและในระดับประเทศ ทางหน่วยงานของรัฐจึงมีการปรับปรุงบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ เพื่อให้เป็นสถานที่เคารพสักการะของชาวอำเภอบ้านดุง และจังหวัดอื่นๆ เพื่อเป็นที่พึ่งทางใจของประชาชน เป็นสิริมงคลต่อผู้มาเยือนและครอบครัว และเป็นการสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนอีกทางหนึ่งโดยมีการเปิดตลาดขายของที่ระลึกให้ผู้มาเยือน ทั้งนี้ทั้งนั้นสิ่งที่เกิดขึ้นในสถานที่แห่งนี้ล้วนเกิดขึ้นได้จากแรงศรัทธาเฉพาะบุคคล เชื่อหรือไม่เชื่อนั้นแล้วแต่วิจารณญาณส่วนบุคคล แต่ท่านใดมาเลาะอุดรก็มิควรพลาดที่จะแวะมาเยือน ณ ที่แห่งนี้สักครั้ง “เกาะคำชะโนด”