'มรดกพระร่วง' การพัฒนามรดกโลกทางวัฒนธรรม

     ‘สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร’ เมืองมรดกโลกที่แสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของอาณาจักรสุโขทัยหรืออาณาจักรพระร่วง ซึ่งมีความเจริญรุ่งเรืองด้านศิลปวัฒนธรรม ได้รับการขนานนามว่า เป็นรุ่งอรุณแห่งความสุขที่คงอยู่ยาวนานกว่า 200 ปี และกลายเป็นมรดกทางประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าระดับโลกในปัจจุบัน โดยนำไปสู่การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สร้างความกินดีอยู่ดีให้แก่ชุมชนในท้องถิ่น จนสามารถกล่าวได้ว่า การท่องเที่ยวเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือสำคัญในการสืบทอดมรดกของชาติเหล่านี้ไว้

     ‘มรดกโลกกินได้’ แนวคิดในการดำเนินงานขององค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. ในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร เป็นแนวคิดหลักในการอนุรักษ์ พัฒนา และบริหารจัดการด้านการท่องเที่ยวในพื้นที่ดังกล่าวที่มุ่งเน้นให้ชุมชนมีส่วนร่วมและได้รับประโยชน์จากการท่องเที่ยว จนเกิดความรู้สึกภาคภูมิใจและร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการรักษามรดกโลกแห่งนี้

     ในการพัฒนามรดกทางวัฒนธรรม (Culture Heritage Development) หนึ่งในการดำเนินงานภายใต้แนวทางมรดกโลกกินได้ อพท. มีการพัฒนาแบรนด์ที่เป็นเสมือน DNA ของเมืองเก่าแก่ทั้ง 3 เมืองนี้ในนาม ‘มรดกพระร่วง’ ซึ่งเป็นแบรนด์ที่สะท้อนถึงแก่นแท้และคุณค่าแห่งมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ นับตั้งแต่สมัยราชวงศ์พระร่วงที่เป็นต้นกำเนิดของราชอาณาจักรไทย จนกระทั่งเป็นเมืองมรดกโลกในปัจจุบัน โดยมีการพัฒนาที่สำคัญ 3 ด้าน ดังนี้

     1. ผลิตภัณฑ์สินค้า การพัฒนาแบรนด์มรดกพระร่วงในรูปแบบตราสินค้า เป็นการรับประกันคุณภาพของผลิตภัณฑ์ในท้องถิ่นเพื่อให้นักท่องเที่ยวเกิดความมั่นใจและสามารถจำหน่ายได้ง่ายยิ่งขึ้น พร้อมทั้งเป็นการเพิ่มรายได้ให้แก่คนในท้องถิ่น โดยมีการจัดตั้งร้านสินค้าที่ระลึกจำหน่ายให้แก่นักท่องเที่ยวมีผลิตภัณฑ์จำหน่าย เช่น เครื่องสังคโลก เครื่องทอง-เครื่องเงิน ผ้าซิ่นตีนจก และพุทธศิลป์


     2. การพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์ ทาง อพท. มีการจัดทำเส้นทางท่องเที่ยวมรดกพระร่วง เพื่อเชื่อมโยงการท่องเที่ยวของอุทยานประวัติศาสตร์ทั้ง 3 แห่ง โดยแบ่งเป็น 3 เส้นทาง ได้แก่
- เส้นทางตามรอยความรุ่งเรือง สัมผัสวิถีเมืองสุโขทัย เรียนรู้หัวใจแหล่งมรดกโลก: เน้นการมีกิจกรรมหลากหลายแนวให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัส เช่น มีกลุ่มเป้าหมาย คือ กลุ่ม Gen Y
- เส้นทางสายเงินทอง นครแห่งอารยธรรมสองสมัย งามวิไลเครื่องสังคโลก มรดกผ้าทอ และอาหารพื้นบ้าน สืบสานตำนานว่าวบ้านคุกพัฒนา: เน้นการสัมผัสกับมรดกทางวัฒนธรรม มีกลุ่มเป้าหมายหลักเป็นกลุ่มผู้หญิง
- เส้นทางเรียนรู้มรดกโลกล้ำค่าแห่งเมืองกำแพงเพชร สืบสานตำนานวิถีชีวิตแห่งเมืองนครชุม: เน้นการเยี่ยมชมและสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นกลุ่มผู้สูงวัย


     3. การพัฒนากิจกรรมการท่องเที่ยว เป็นการนำขนบธรรมเนียมและวิถีชีวิตจากสมัยแผ่นดินพระร่วง มาจัดเป็นกิจกรรมให้แก่นักท่องเที่ยว ภายใต้โครงการพัฒนาการท่องเที่ยวแบบถนนวัฒนธรรม ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อชุมชน ทั้งด้านสังคม ประเพณี และสิ่งแวดล้อม รวมถึงนำไปสู่การสร้างรายได้ของชุมชน ผ่านการจัดกิจกรรมที่ได้สัมผัสถึงวิถีชีวิต

     การพัฒนาการท่องเที่ยวภายใต้แนวคิดมรดกโลกกินได้ นับเป็นส่วนสำคัญในการสืบสานศาสตร์และศิลป์อันทรงคุณค่าจากบรรพบุรุษ ซึ่งมีอายุยาวนานกว่า 700 ปีให้ยังคงอยู่ และสามารถนำไปพัฒนาต่อยอดได้ในอนาคต ตลอดจนเป็นการช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนแห่งประวัติศาสตร์ ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และมีศักยภาพในการเป็นเจ้าบ้าน ต้อนรับนักท่องเที่ยวที่แวะเวียนเข้ามาด้วยความภาคภูมิใจ

 

 

[Advertorial]