เที่ยวท่องล่องชมวิถีชุมชน @ คลองมหาสวัสดิ์ นครปฐม

คลองมหาสวัสดิ์ หรือ คลองชัยพฤกษ์ เป็นคลองลัดบางกรวย-คลองบางกอกน้อย (ใกล้วัดชัยพฤกษมาลา) นับเป็นเส้นแบ่งเขตระหว่างเขตตลิ่งชันและเขตทวีวัฒนา กรุงเทพมหานคร กับ อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี ไหลผ่านอำเภอพุทธมณฑล สู่แม่น้ำท่าจีนที่ตำบลงิ้วราย อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม รวมระยะทางประมาณ 28 กิโลเมตร คลองมหาสวัสดิ์ เริ่มขุดเมื่อวันที่ 13 กันยายน พ.ศ. 2402 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) เพื่อย่นระยะทางไปนมัสการพระปฐมเจดีย์ ทรงโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาทิพากรวงศ์มหาโก ษาธิบดี (ขำ บุนนาค) และพระภาษีสมบัติบริบูรณ์ เป็นแม่กองจ้างชาวจีนขุด แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2403 ใช้เงินทั้งสิ้น 1,101 ชั่ง 10 ตำลึง

เมื่อขุดคลองมหาสวัสดิ์แล้วเสร็จ รัชกาลที่ 4 โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาทิพากรวงศ์ฯ จับจองที่ดินว่างเปล่าสองฝั่งคลอง ชุมชนแรก ๆ และผู้ที่เข้ามาอาศัยอยู่ส่วนใหญ่ได้แก่ชาวบ้านจากริมแม่น้ำนครชัยศรี ดอนหวาย ดาวคะนอง และชาวจีนที่มาขุดคลอง นอกจากนี้ยังได้ให้สร้างศาลาริมคลองสำหรับผู้สัญจรไป-มาเป็นระยะทุกๆ 100 เส้น หรือประมาณ 4 กิโลเมตร ได้สร้างศาลาและเขียนตำรายารักษา โรคต่าง ๆ ติดไว้เป็นการกุศล ต่อมาเรียกกันว่า "ศาลายา" ส่วนศาลาที่ 7 เรียกกันว่า "ศาลาดิน" และศาลาที่ 5 สร้างในการกุศลปลงศพคนของเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ เรียกกันว่า "ศาลาทำศพ" ปัจจุบันกลายเป็น "ศาลาธรรมสพน์" และเป็นชื่อแขวงกับสถานีรถไฟในเขตทวีวัฒนาของกรุงเทพมหานคร

คลองมหาสวัสดิ์ ปัจจุบันมีประตูน้ำที่กรมชลประทานสร้างไว้ 2 ประตู คือประตูน้ำมหาสวัสดิ์ ด้านแม่น้ำท่าจีน และประตูน้ำฉิมพลี ด้านแม่น้ำเจ้าพระยา ปัจจุบันคลองสายนี้ยังคงเป็นเส้นทางสัญจรของชาวบ้านและ"คลองมหาสวัสดิ์"ยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่ได้รางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย (Thailand Tourism Awards 2007) จาก การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) เมื่อปี พ.ศ.2550 "เที่ยวท่องล่องชมวิถีชุมชน @ คลองมหาสวัสดิ์" มีกิจกรรมท่องเที่ยวล่องเรือชมสวน & ท่องเที่ยวเชิงเกษตร ที่น่าสนใจ ยกตัวอย่างเช่น  

ล่องเรือชมสวน : สัมผัสกับวิถีชีวิตชาวสวนและชาวคลองมหาสวัสดิ์ ตำบลมหาสวัสดิ์ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

นาบัว : การทำนาบัว (Lotus Farm) เป็นแปลงสาธิตและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบล นาบัวแห่งนี้ถือว่าเป็นพืชเศรษฐกิจที่ทำรายได้ให้เกษตรกรอย่างมาก และนักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสกิจกรรมพายเรือเก็บดอกบัว มักจะพบมัคคุเทศก์ พานักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ มาสัมผัสการพายเรือเก็บดอกบัว ณ ที่แห่งนี้ด้วย ( ชาวบ้านก็จะเก็บบัวกันในช่วงเช้าเพราะแดดไม่ร้อน บัวส่วนใหญ่ที่ปลูกเป็นสายพันธุ์"ฉัตรบุศย์ หรือ ฉัตรขาว"ที่ใช้ไหว้พระ ไม่มีเมล็ดบัวให้กินเหมือนบัวหลวง )

นาข้าว&ศูนย์สาธิตเกษตร : ศูนย์เรียนรู้เกษตรพอเพียง (ศูนย์หลัก) กิจกรรมการทำนาข้าว หมู่ที่ 1 ตำบลศาลายา และที่นี้ก็มีศูนย์เรียนรู้ชุมชน หมู่ 1 บ้านวัดสุวรรณ จุดสาธิตและถ่ายทอดเทคโนโลยีเกษตร การทำสวนผลไม้และการทำนาข้าว ตลอดจนการแปรรูปผลผลิตการเกษตร

ข้าวตัง&วิสาหกิจชุมชน : กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรคลองมหาสวัสดิ์ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เป็นจุดสาธิตและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรประจำตำบล ในการแปรรูปผลผลิตเกษตร (Agricultural Processing Center) เป็นศูนย์เรียนรู้ชุมชน วิถีชาวบ้านสมัยก่อนจนถึงปัจจุบัน มีการทำปุ๋ยชีวภาพ การทำขนมข้าวตัง ไข่เค็มเสริมไอโอดีน เห็ดหอม เห็ดนางฟ้า และมีของฝากอีกมากมายที่เป็นสินค้า OTOP

นาสวนกล้วยไม้ : นากล้วยไม้ที่นี่มีการแต่งพันธุ์กล้วยไม้โดยเกษตรกรในชุมชน พื้นที่กว่า 12 ไร่ สวนกล้วยไม้นี้แม้ดูเหมือนสวนกล้วยไม้ธรรมดาๆทั่วไป แต่ว่าความจริงแล้วเป็นกล้วยไม้ที่ไม่ธรรมดาเลย เพราะมีการแต่งพันธุ์ใหม่ชื่อ "ทัศนีย์" ที่มีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย (เป็นกล้วยไม้ที่ผิวกลีบดูคล้ายกำมะหยี่ยามสะท้อนแสงดูสวยงาม) หรือนักท่องเที่ยวจะซื้อต้นพันธ์กล้วยไม้กลับไปเลี้ยง-ไปปลูกที่บ้านก็สามารถซื้อได้ที่สวนแห่งนี้ ของแท้ และราคาไม่แพง

รถอีแต๋กนำเที่ยวสวน : ที่นี้ถือว่าเป็นจุดท่องเที่ยวเชิง เกษตร สวนผลไม้ (Fruit Orchards) มากมายหลากหลายชนิด รวมถึง "ส้มโอดัง"ของจังหวัดนครปฐม (ซึ่งปัจจุบันเสียหายมาก เนื่องจากถูกน้ำท่วมใหญ่เมื่อปลายปี 2554 ที่ผ่านมา) ไฮไลท์ของที่นี้คือ การนั่งรถอีแต๋กชมสวน สัมผัสความตื่นเต้นแบบเร้าใจสำหรับคนที่ไม่เคยนั่งรถอีแต๋มาก่อน....และมารู้จักรถอีแต๋กเป็นน้องของรถอีแต๋น หรือเปล่า....

นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางท่องเที่ยว ศึกษาเรียนรู้ วิถีชุมชน @ คลองมหาสวัสดิ์ ได้ตลอดทั้งปี การเดินทางเข้าถึง ทางรถยนต์ พาหนะส่วนตัว รถไฟ เรือ

สนใจรายละเอียดสอบถามข้อมูลได้ที่ ททท.สำนักงาน สมุทรสงคราม (รับผิดชอบพื้นที่ นครปฐม สมุทรสาคร สมุทรสงคราม) โทร.0 3475 2847-8 

(คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขนาดใหญ่)

ร่วมเป็นแฟนเพจเรา บน Facebook.. ได้ที่นี่เลย!!